Wprawnym Okiem Historyka Witam na moim blogu historycznym | dr Adam Cyra
W dniu 13 lutego 2023 r. odsłonięto w Mysłowicach tablicę upamiętniającą miejsce, w którym w latach 1941-1945 znajdowało się niemieckie zastępcze więzienie policyjne (Ersatzpolizeigefängnis), przez które przeszło około 20 tysięcy Polaków i przedstawicieli innych narodowości. Więziono w nim także mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej, aresztowanych za pomoc więźniom KL Auschwitz i działalność w przyobozowym Ruchu Oporu w …
Protokół wykonania wyroku śmierci na rotmistrzu Witoldzie Pileckim, dobrowolnym więźniu KL Auschwitz i twórcy konspiracji wojskowej w tym obozie, którego proces toczył się przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Warszawie od 3 do 15 marca 1948 r., odnalazłem w jego aktach sądowych z okresu stalinowskiego terroru w Polsce wiosną 1991 r. Wkrótce opublikowałem go w „Biuletynie …
Mój stryj Wiktor Wójcik w okresie międzywojennym mieszkał w Klewaniu na Wołyniu, gdzie był właścicielem młyna i pracował jako młynarz. Ludność tego małego miasteczka liczyła około 3 tysiące mieszkańców, z czego połowę stanowili Żydzi, wymordowani w czasie drugiej wojny światowej przez Niemców przy współpracy z policją ukraińską. W czasie rzezi wołyńskiej w Klewaniu chronili się z …
Niedawno otrzymałem e-maila od jednego z moich Czytelników, w którym opisał tragiczne wydarzenia z lat wojny związane z Jego dziadkiem Stefanem Heniusem, którego przywieziono do KL Auschwitz 6.04.1941 r., zginął 26.08.1941 r., miał trzydzieści siedem lat. Fragmenty tego listu warto zacytować: Nazywam się Piotr Muszyński, jestem wnukiem więźnia obozu w Oświęcimiu – Stefana Heniusa, oznaczonego …
W KL Auschwitz osadzono wielu sportowców polskich, m.in ponad czterdziestu piłkarzy, którzy wcześniej grali w pierwszej lidze, wśród nich byli także reprezentanci Polski. W drużynie krakowskiej „Wisły” występował Henryk Szumilas, który za działalność konspiracyjną został przywieziony do oświęcimskiego obozu w lutym 1942 roku. Oznaczony numerem 25538, po czterech miesiącach został rozstrzelany na dziedzińcu bloku nr …
Do harlequinów i powieści kryminalnych zaliczyłbym pięć książek, nawiązujących do tematyki oświęcimskiej, na które zwróciłem uwagę przeglądając książki w jednej księgarń przed 78. rocznicą wyzwolenia KL Auschwitz-Birkenau. Autorem pierwszej z tych pozycji, wydanej w ubiegłym roku, jest australijski pisarz Steve Matthews i nosi ona sensacyjny tytuł „Sekretny pokój w Auschwitz”. Jest to pozycja wyjątkowo tandetna. …
W dniu 17 stycznia 2023 roku świętowała swoje 82. urodziny. Barbara Wojnarowska-Gautier mieszka w Warszawie. Jest doktorem nauk prawnych, zna biegle kilka języków obcych. W obozie Auschwitz-Birkenau posiadała numer więźniarski 83638. Dzisiaj niestrudzenie zabiega o to, aby pamiętano, że pierwszymi więźniami oświęcimskiego obozu byli Polacy. Jej rodzinie podczas okupacji w Warszawie pomagał żołnierz niemiecki, Austriak …
W ubiegłym roku ukazał się raport Pileckiego z 1945 r. przetłumaczony na język serbski. Stanowi on tłumaczenie jego wcześniejszego wydania w języku angielskim. Raport ten został przetłumaczony na język angielski i opublikowany po raz pierwszy w Stanach Zjednoczonych w 2012 r. Słowem wstępnym opatrzył go naczelny rabin Polski, Michael Schudrich. Z kolei notę tłumacza do …
Po wielu latach udało się obecnie ustalić bliższe dane na temat tego wyjątkowo niebezpiecznego konfidenta, który przed swoją rzekomą ucieczką z Auschwitz 13 stycznia 1942 r., upozorowaną przez obozowe gestapo, nawiązał potajemny kontakt z nauczycielką Zofią Szczerbowską ze Starych Stawów. Była ona członkinią Batalionów Chłopskich i wraz ze swym dowódcą Wojciechem Jekiełkiem z Osieka, położonego …
W pierwszy dzień Nowego Roku mer Lwowa Andrij Sadowy zorganizował w tym mieście uroczystość z okazji 114. urodzin Stepana Bandery, natomiast obecnie głównodowodzący armią Ukrainy Wałerij Załużny sfotografował się na tle jego portretu. Na Ukrainie podkreślany był również fakt przebywania przez Banderę w KL Sachsenhausen, nie wspomniano jednak o tym, że był on tam więźniem …