Wprawnym Okiem Historyka Witam na moim blogu historycznym | dr Adam Cyra
Doktor Marian Głuszecki (Auerhahn) pochodził z Cebrowa koło Tarnopola, gdzie urodził się w rodzinie żydowskiej 26 listopada 1900 r. Rodzice Karoline (z d. Fuchs) i Herman (z zawodu kupiec) zamieszkali później we Lwowie przy ulicy Łyczakowskiej. Podczas pierwszej wojny światowej młody Marian uczęszczał do gimnazjum w Wiedniu i stąd jego biegła znajomość języka niemieckiego. Od …
Od kilku lat na terenie dawnego KL Auschwitz II-Birkenau w miejscu, gdzie znajdował się tzw. „Czerwony domek”, w którym niemieccy naziści masowo zabijali ludzi gazem – upamiętniono po raz kolejny olkuskich Żydów, zamordowanych w tym miejscu osiemdziesiąt dwa lata temu. Uroczystość odbyła się 11 czerwca, czyli tuż przed obchodami Narodowego Dnia Pamięci o Polakach, których …
W dniu 14 czerwca 1940 r. Niemcy skierowali z więzienia w Tarnowie do KL do Auschwitz pierwszy masowy transport polskich więźniów politycznych. Do nowo powstałego obozu koncentracyjnego trafiło 728 Polaków, m.in. członkowie niepodległościowej konspiracji oraz aresztowani w obławach i łapankach. Jednym z nich był Jan Pierzchała, który urodził się 15 maja 1921 r. w Krakowie. …
Osiemdziesiąt lat temu nastąpiło lądowanie w Normandii. Była to największa pod względem użytych sił i środków operacja desantowa w historii wojen. Miała na celu otwarcie w zachodniej Europie tzw. drugiego frontu w europejskim teatrze działań II wojny światowej. Operacja została przeprowadzona we wtorek 6 czerwca 1944 roku pod dowództwem gen. Eisenhowera, a trzon sił inwazyjnych …
W dniu 19 lipca 1943 roku w obozie Auschwitz wybudowano zbiorową szubienicę z przygotowanymi wcześniej pętlami, na której stracono dwunastu więźniów z komanda mierników. O tym tragicznym wydarzeniu pamięta Maria Serafińska-Domańska z Nowego Wiśnicza, córka Ludmiły i Tomasza Serafińskich, która kilka dni temu odwiedziła miejsce egzekucji jej wujka Józefa Wojtygi (nr obozowy 24740). Jej dziadek …
To nie Józef Cyrankiewicz, o którym na moim blogu pisałem już kilkakrotnie, był sprawcą śmierci rtm. Witolda Pileckiego, lecz Józef Różański, kierujący pionem śledczym Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego w Warszawie. To on był głównym stalinowskim katem w powojennej komunistycznej Polsce, decydując w najważniejszych procesach o wyrokach, jakie zapadały później na salach sądowych. Józef Różański (właściwe nazwisko …
Publikacja „Ucieczka rtm. Witolda Pileckiego z KL Auschwitz do Bochni i Wiśnicza” autorstwa Stanisława Kobieli ukazała się sześć lat temu. W książce autor szczegółowo opisuje tytułową ucieczkę. Z piąteku na sobotę – 26/27 kwietnia 2024 r. – przypada 81. rocznica ucieczki Pileckiego wraz z dwoma współwięźniami: Edwardem Ciesielskim i Janem Redzejem. Edward Ciesielski zmarł w …
Od 5 kwietnia br. w kinach można oglądać „Czerwone maki” w reżyserii Krzysztofa Łukaszewicza. Ten polski film fabularny poświęcony jest bitwie o Monte Cassino, w której uczestniczył zwycięsko 2. Korpus Polski pod dowództwem gen. Władysława Andersa, przyczyniając się do tryumfu połączonych sił alianckich w kampanii włoskiej. Ppor. Edmund Wilkosz – w jego postać wcielił się …
Dużo się ostatnio mówiło i pisało o fabularnym filmie brytyjskiego reżysera Jonathana Glazera „Strefa interesów”, przedstawiającego życie rodziny Rudolfa Hössa, komendanta KL Auschwitz i jego żony Hedwig, mieszkających w pobliżu obozowego krematorium, którym żyło się tutaj jak w raju. Posiadali oni szereg przywilejów, zapewniających im dostatnie życie. Na ich ślad udało się trafić jednemu z …
W czasie wielokrotnych moich spotkań w Muzeum Auschwitz, z Bartkiem Rainskim, koproducentem filmu „Strefa interesów”, słyszałem od niego wiele na temat okupacyjnych przeżyć łączniczki ZWZ/AK, Aleksandry Bystroń-Kołodziejczyk, z którą po raz pierwszy miał możność spotkać się kilka lat temu, o czym tak opowiadał: W Muzeum Auschwitz-Birkenau pracowała pani, która zajmowała się filmowcami. Przed przystąpieniem do …