W okresie międzywojennym w koszarach w Oświęcimiu stacjonowali żołnierze, którzy wchodzili w skład jednostek przedwojennego Wojska Polskiego, jak II Batalion 73. Pułku Piechoty z Katowic, w czasie pokoju liczący 650 żołnierzy ze składu 23. Dywizji Piechoty.
W przededniu wybuchu II wojny światowej stacjonowali tutaj również żołnierze 5. Dywizjonu Artylerii Konnej, który w maju 1939 roku zastąpił III Dywizjon 21. Pułku Artylerii Lekkiej, a także dowództwo ośrodka zapasowego 23. Dywizji Piechoty i kadra batalionów zapasowych 73. i 75. Pułku Piechoty.

W kampanii wrześniowej żołnierze tych oddziałów wsławili się bohaterstwem. Za udział w walkach obronnych 1939 roku cały 73. Pułk Piechoty, w którego skład wchodził II Batalion z Oświęcimia, został odznaczony Krzyżem Virtuti Militari.
Żołnierze tego batalionu pod dowództwem dzielnego podpułkownika Władysława Kiełbasy, 2 września 1939 roku stoczyli zwycięski bój z Niemcami pod Wyrami. Niestety, on sam tam został śmiertelnie raniony pociskiem w głowę i wkrótce zmarł. Jest pochowany na cmentarzu w Mikołowie.

W opustoszałych koszarach WP został utworzony przez Niemców obóz koncentracyjny Auschwitz, do którego przywieziono pierwszy transport Polaków z więzienia w Tarnowie 14 czerwca 1940 roku.
Jadący na koniu jako pierwszy kpt. Józef Brozdowski wkrótce stał się więźniem tego obozu, gdzie zginął w sierpniu 1941 roku.
O garnizonie WP w Oświęcimiu w latach 1924-1939 opowiada dr Jarosław Ptaszkowski, lekarz i pasjonat historii „Śladami tajemnic historii”.
Adam Cyra
Oświęcim, dnia 15 maja 2021 r.