Wprawnym Okiem Historyka 
Niemiecki ornitolog Günther Niethammer 1 kwietnia 1940 r. został zatrudniony w Muzeum Historii Naturalnej w Wiedniu. Wkrótce jednak po odmowie przyjęcia go do Wehrmachtu, mając 32 lata, ochotniczo wstąpił do SS. Służył jako esesman w kompanii wartowniczej w KL Auschwitz od 16 października 1940 r. do 15 października 1941 r. Przez pewien czas pełnił nawet służbę w wartowni oznaczonej literą „G”, przy głównej bramie obozu z napisem „Abeit macht frei” (praca przynosi wolność).
Jednocześnie za zgodą władz obozowych obserwował i polował na ptaki w pobliżu obozu, a wybrane egzemplarze wysyłał do Muzeum Historii Naturalnej w Wiedniu, gdzie pracował przed wcieleniem go do SS. Wyniki swoich ornitologicznych obserwacji opublikował w blisko 40-stronicowym artykule, zatytułowanym „Obserwacje nad ptakami Auschwitz (wschodni Górny Śląsk)”, który zamieszczony został podczas wojny w „Roczniku Muzeum Historii Naturalnej” nr 52 w Wiedniu. Ta jego praca jest przechowywana również w bibliotece Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu. W kolejnym, 53 tomie roczników tegoż Muzeum w 1943 r. opublikował 3-stronicowe uzupełnienie powyższych badań.
Komendant obozu Rudolf Hoess powierza mu preparowanie ptaków, w związku z prowadzonymi przez niego badaniami ornitologicznymi wokół KL Auschwitz. Preparowaniem ptaków z jego kolekcji zajmował się się więzień Jan Grębocki, ur. 25 czerwca 1908 r. w Nowogrodzie koło Golubia-Dobrzynia, który przed wojną pracował u swojej matki w Lipsku na Mazowszu, prowadząc skład win i wódek. We wrześniu 1939 r. jako żołnierz polski dostał się do niewoli niemieckiej w okolicach Modlina, z której udało mu się zbiec. Postanowił przez Słowację przedostać się armii polskiej tworzonej przez gen. Sikorskiego we Francji. Podczas tej próby został aresztowany i osadzony w więzieniu w Tarnowie, skąd w pierwszym transporcie polskich więźniów politycznych przywieziono go 14 czerwca 1940 r. do KL Auschwitz. W obozie został oznaczony numerem 136. Później wywieziony go do KL Neuengamme, gdzie zginął zatopiony na jednym ze statków w Zatoce Lubeckiej 3 maja 1945 r., omyłkowo zbombardowanym przez lotnictwo alianckie. Wypchane przez niego ptaki znajdują się w Muzeum Historii Naturalnej w Wiedniu.
Jego starszy brat, Lucjusz Grębocki, został zamordowany w Katyniu (ur. 11.02.1902 r, ppor. piech. rez., 63 pp.).
Z końcem 1941 r. Niethammer na własną prośbę trafia do oddziału Wehrmachtu i wyjeżdża na Kretę jako zoolog. Prowadzi także prace badawcze m.in. w Trieście. W ostatnich tygodniach wojny walczy jako żołnierz Wehrmachtu na terenie Saksonii.
Po wojnie ukrywa się i dopiero w lutym 1946 r. oddaje się w ręce brytyjskich służb, które przekazują go do Polski. Zostaje osadzony w więzieniu na Montelupich w Krakowie. Ostatecznie skazano go na 3 lata więzienia, wraca do Niemiec 14 listopada 1949 r., gdzie nadal zajmuje się pracą naukową, publikując wiele prac z zakresu ornitologii.
W biografiach Günthera Niethammera w Niemczech, który zmarł na zawał serca 14 stycznia 1974 r. na samotnym polowaniu koło Bonn, pomija się okres jego służby w KL Auschwitz. O tym niemieckim naziście ornitologu pisałem już na moim blogu w tekście „Świat ptaków w Auschwitz”.
Adam Cyra
Oświęcim, 20 października 2020 r.