Krzyż z dwoma napisami na ramionach: „Auschwitz – Katyń”

W dniu 21 września 2012 r., z udziałem prezydentów Polski i Ukrainy, nastąpiło uroczyste odsłonięcie czwartego cmentarza katyńskiego w lasach kijowskiej Bykowni. W składzie polskiej delegacji, obok przedstawicieli najwyższych władz RP, Prymasa Polski i duchowieństwa wielu wyznań, przedstawicieli Rodzin Katyńskich, a także dowództwa Wojska Polskiego i reprezentantów innych instytucji naszego państwa, był również dr Piotr M. A. Cywiński, dyrektor Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu, który powiedział:

Losy Polski i Polaków rozpięte były na skrzyżowaniu wielkich mocy zła XX wieku, jakimi były nazistowskie Niemcy i Imperium sowieckie.

Z kolei podczas tej uroczystości dr hab. Andrzej Kunert, sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, mówił:

„Mortui sunt ut liberi vivamus”  (Umarli, abyśmy my żyli wolni), motto wypisane na jednym z najpiękniejszych polskich cmentarzy wojennych, na Cmentarzu Orląt Lwowskich jest najkrótszym i najpełniejszym określeniem sensu ich ofiar, polskich ofiar, także ofiar zbrodni niemieckich i sowieckich czasu II wojny światowej, wymierzonych w niepodległą i suwerenną Rzeczpospolitą i w jej elity. Symbolem tych pierwszych, niemieckich, był i jest Auschwitz, symbolem tych drugich był i jest Katyń.

Doskonale w te słowa wpisuje się napis na Krzyżu, umieszczonym na cmentarzu w Kwaśniowie koło Olkusza, z daleka widniejący na jego ramionach, z tymi dwoma nazwami, które szczególnie zapisały się w pamięci Polaków: „ Auschwitz – Katyń”. Pomysłodawcami i w dużej mierze wykonawcami tego Krzyża – Pomnika Pamięci są:

Stefan Kajdan – więzień niemieckiego obozu koncentracyjnego w Płaszowie , ur. w 1928 r. w Ryczowie, aresztowany podczas pacyfikacji tej miejscowości przez hitlerowców w lutym 1944 r. i umieszczony w KL Płaszów, wyzwolony w styczniu 1945 r.

Marian Wójcik  –  ur. na Wołyniu w 1928 r., skąd wraz z rodzicami został wywieziony na Syberię, emerytowany dyrektor techniczny Fabryki Celulozy i Papieru w Kluczach.

We wrześniu 2009 r., trzy lata temu, w siedemdziesiątą rocznicę wybuchu drugiej wojny światowej, ks. Dziekan Marek Plebanek poświęcił ten niezwykły Pomnik jako ostrzeżenie przed totalitaryzmami i ludobójstwem.

Adam Cyra
Oświęcim, dnia 18 października 2012 r.