Wprawnym Okiem Historyka W Radymnie koło Jarosławia odbyła się w dniu 20 lipca 2013 r. rekonstrukcja historyczna rzezi dokonanej na ludności polskiej wsi na Wołyniu. Zastosowanie techniki światła i dźwięku to niespotykany dotąd element obchodów 70. rocznicy ludobójstwa na Kresach Południowo-Wschodnich dokonanego przez Organizację Ukraińskich Nacjonalistów – Ukraińską Powstańczą Armię (OUN-UPA).
Komitet honorowy powyższego przedsięwzięcia składał się z następujących osób: prof. Władysław Filar, Ewa Siemaszko, ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski, Anna Ostromęcka-Lewak – Okręg Wołyński Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, dr Lucyna Kulińska – prezes Społecznej Fundacji Pamięci Narodu Polskiego, płk. Jan Niewiński, gen. Mirosław Hermaszewski, prof. Jacek Wilczur, kompozytor Krzesimir Dębski i kapelan 27. Wołyńskiej DP AK ks. płk. Andrzej Jakubiak.
W mediach ukazało się na temat tej inscenizacji wiele artykułów, zawierających często zupełnie odmienne i sprzeczne z sobą poglądy. Zachęcam do zastanowienia się nad treścią tych tekstów. Prawda historyczna jest zawsze jedna, ale sposób mówienia o rzeziach wołyńskich, spowodowany tą rekonstrukcją, przez tych – którzy starają się ukryć i przemilczeć te przerażające fakty, jest czasem szokujący.
W związku z powyzszym warto odnotować, że w tym samym dniu, 20 lipca, odbyło się w Żdyni – podczas święta Łemków „Łemkiwska Watra” – spotkanie z historykiem, Wołodymyrem Wiatrowyczem, autorem książki „Druga Wojna polsko-ukraińska 1942-1947”. Ten ukraiński historyk ze Lwowa stara się w swojej obszernej publikacji udowodnić, że mordy UPA dokonywane na Polakach nie miały znamiona ludobójstwa.
Niewątpliwym sukcesem natomiast, tej wołyńskiej rekonstrukcji w Radymnie, jest kolejna dyskusja, która nastąpiła po jej zrealizowaniu, przypominająca o tamtych tragicznych wydarzeniach na Wołyniu i Kresach Południowo-Wschodnich II RP, których ofiarą padło co najmniej 130 tysięcy Polaków.
Adam Cyra
Oświęcim, dnia 21 lipca 2013 r.