Wprawnym Okiem Historyka
Witam na moim blogu historycznym | dr Adam Cyra
Na murze kościoła salezjańskiego pw. Miłosierdzia Bożego w Oświęcimiu na Zasolu umieszczona jest tablica z nazwiskami czterdziestu więźniów Polaków, rozstrzelanych osiemdziesiąt trzy lata temu. Odsłonięto ją 22 listopada 2000 r. Jej fundatorem było Chrześcijańskie Stowarzyszenie Rodzin Oświęcimskich, którego Honorowym Przewodniczącym był Jerzy Bielecki (nr 243), więzień pierwszego transportu Polaków, przywiezionych z więzienia w Tarnowie do …
Stefania Wernik mieszka w Osieku koło Olkusza wraz z mężem Janem, pochodzącym z Wołynia, któremu ojca zamordowali nacjonaliści ukraińscy na początku 1945 r. Na ich temat powstał film „Jan i Stefania – dokument o niezwykłym małżeństwie z Osieka”, którego premiera odbyła się w Miejskim Ośrodku Kultury w Olkuszu 20 września 2023 r. Stefania Wernik (z …
W miejscu gdzie siedemdziesiąt dziewięć lat temu zginął „Kostek”, na jego symbolicznej mogile znajduje się pamiątkowa tablica. Warto przypomnieć okoliczności tamtego tragicznego zdarzenia. W dniu 27 października 1944 roku w brawurowej i bardzo niebezpiecznej ucieczce z KL Auschwitz uczestniczyło pięciu członków obozowego ruchu oporu, a jej powodzenie i rozgłos miał świadczyć o sile obozowej konspiracji …
Mija 80. rocznica egzekucji dokonanej przez Niemców w KL Auschwitz na kilkudziesięciu oficerach Wojska Polskiego, członkach konspiracji obozowej. W dniu 11 października 1943 r. pod Ścianą Straceń na dziedzińcu bloku 11 esesmani rozstrzelali 54 polskich więźniów, w tym wspomnianych oficerów, działających w założonej przez rtm. Witolda Pileckiego tajnej Organizacji Wojskowej. Ich pamięć uczcił w rocznicę …
Ukazał się czwarty numer „Kuriera Historycznego Oświęcim”. Jego autorami są historycy oraz miłośnicy Oświęcimia i okolic, którzy pragną przedstawiać dzieje Grodu nad Sołą i przybliżyć fakty z nim związane, które uległy zapomnieniu. W tym numerze m.in. została opublikowana druga część tekstu Adama Cyry, zatytułowana “Banderowcy w KL Auschwitz”, w którym przedstawione są mało znane fakty …
We wstępie od wydawcy do książki Gideona Greifa i Lewina Itamara, która ukazała się obecnie w języku polskim i jest zatytułowana „Powstanie w Auschwitz – można przeczytać: To była ostatnia rzecz, jakiej mogli się spodziewać esesmani. Sądzili, że mają przed sobą nie ludzi, ale podludzi – bezwartościowe istoty, pozbawione uczuć i woli, które bez sprzeciwu …
Okoliczności tej śmierci sprzed trzydziestu sześciu lat obecnie zostały wyjaśnione, a jej zapewne sprawczyni zdołała zbiec z Polski do Nowej Zelandii. Przeprowadzono też ekshumację zwłok zmarłego, co pozwoliło ustalić, że otruto go i dokonali jej, żyjący do dzisiaj funkcjonariusze tajnych służb PRL, a bezpośrednią jej sprawczynią miała być Jolanta Lange (wówczas Gontarczyk). Założyciel ruchu oazowego …
W dniu 1 września 2023 roku zapowiadana jest w kinach polskich premiera filmu fabularnego “Raport Witolda”, który przedstawia historię bohatera drugiej wojny światowej – rotmistrza Witolda Pileckiego, bohatera walki z dwoma totalitaryzmami XX wieku – niemieckim i sowieckim. Reżyserami tego filmu są: Krzysztof Łukaszewicz i Leszek Wosiewicz. W produkcji występują: w roli Witolda Pileckiego – …
W dniu 14 stycznia 1943 r. miała miejsce niezwykle odważna ucieczka Polaka z KL Auschwitz II-Birkenau, który w obozie przebywał pod przybranym nazwiskiem – Antoni Pawelak. Znamy jego prawdziwe imię Henryk, lecz nazwisko do dzisiaj pozostaje nieznane. Zbiegły więzień urodził się w Łucku na Wołyniu 13 czerwca w 1923 r. Przywieziony został transportem z Warszawy …
Mój stryj Wiktor Wójcik w okresie międzywojennym mieszkał w Klewaniu na Wołyniu, gdzie był właścicielem młyna i pracował jako młynarz. Ludność tego małego miasteczka liczyła około 3 tysiące mieszkańców, z czego połowę stanowili Żydzi, wymordowani w czasie drugiej wojny światowej przez Niemców przy współpracy z policją ukraińską. W czasie rzezi wołyńskiej w Klewaniu chronili się z …