
W dniu 28 października 1942 roku, siedemdziesiąt sześć lat temu, pod Ścianą Straceń na dziedzińcu bloku nr 11 rozstrzelano około 280 Polaków więzionych w KL Auschwitz. Była to największa egzekucja w historii tego obozu, która miała charakter odwetu na więźniach za sabotaż i akcje partyzanckie prowadzone na terenie Lubelszczyzny, a ofiarami jej byli głównie więźniowie przywiezieni z więzień w Lublinie oraz Radomiu w 1941 i 1942 roku.
Na piętrze bloku nr 11, który zwany był Blokiem Śmierci, na terenie Muzeum Auschwitz, w kilka lat po wojnie została utworzona wystawa na temat obozowego Ruchu Oporu. Zawierała ona również około trzysta fotografii więźniów Polaków, wykonanych przez obozowe gestapo, którzy zostali rozstrzelani na dziedzińcu tego bloku pod Ścianą Straceń. Można je było oglądąć w korytarzu na piętrze bloku nr 11.
Przez wiele lat Jan Olszyński, który wraz z ojcem Bolesławem i matką był więziony w KL Auschwitz, przyjeżdżał do oświęcimskiego Muzeum w rocznicę tej największej egzekucji przed uroczystością Wszystkich Świętych. Zawsze koło fotografii ojca, rozstrzelanego podczas tej egzekucji, pozostawiał kwiaty. Nie mógł tego tylko zrobić wtedy, kiedy w latach osiemdziesiątych wspomniana wystawa była zamknięta z powodu trwających prac na jej zmianą.
Ekspozycja ta na nowo została otwarta i udostępniona odwiedzającym w 1993 roku. Jan Olszyński przyjechał wówczas ponownie do Muzeum Auschwitz i koło fotografii obozowej znowu pojawiły się przywiezione przez niego kwiaty. Ostatni raz złożył je w 2000 roku. W roku następnym zmarł w Krynicy, mając osiemdziesiąt lat.
Dzisiaj nawet gdyby żył, kwiatów nie mógłby złożyć, ponieważ od kilku lat wystawa ta niedostępna jest dla odwiedzających. Wejście do niej uniemożliwia krata i łańcuch z kłódką.
Opis tego przerażającego wydarzenia, podczas którego jedną z jego ofiar był Bolesław Olszyński, zawarłem w tekście zatytułowanym „Największa egzekucja w KL Auschwitz”.
Zachęcam Czytelników mojego bloga do zapoznania się z tym opisem, zawierającym również fragmenty wstrząsających relacji więźniów KL Auschwitz, będących świadkami tego tragicznego wydarzenia sprzed blisko osiemdziesięciu lat.
Adam Cyra
Oświęcim, 28 października 2018 r.