Wprawnym Okiem Historyka W pobliżu Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau położone jest Osiedle im. rtm. Witolda Pileckiego oraz jego imię nadano Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Oświęcimiu.
„Raport rotmistrza Witolda Pileckiego z 1945 r.”, w którym opisał on swój pobyt oraz dokonania w konspiracji obozowej i ucieczkę z KL Auschwitz, zamieszczony jest w książce Adama Cyry, „Ochotnik do Auschwitz. Witold Pilecki 1901–1948”, Oświęcim 2000. Słowo wstępne do tej książki napisał dr Józef Garlinski z Londynu, były więzień obozu Auschwitz i oficer AK.
Publikacja składa się z dwóch części: pierwsza to moja praca badawcza, która stanowi najpełniejszy stan badań nad życiem i działalnościa rotmistrza Witolda Pileckiego.
Druga cześć to raport o Auschwitz napisany przez W. Pileckiego w 1945 r. we Włoszech, który publikowany był w tej książce po raz pierwszy. Jest to przejmujący opis obozowych zdarzeń i losów ludzi w obozie Auschwitz widzianych oczami wspóltowarzysza niedoli. Powojenny raport Pileckiego stanowi ważny dokument działalności polskiego ruchu oporu w KL Auschwitz.
Witold Pilecki zorganizował w KL Auschwitz konspirację wojskową i przez prawie trzy lata informował Komendę Główną ZWZ/AK o sytuacji w tym obozie. Po ucieczce z obozu oświęcimskiego z kolei tworzył tajną organizację NIE (Niepodległość) na wypadek sowieckiej okupacji Polski. Walczył w powstaniu warszawskim i był jeńcem wojennym w obozie Murnau. Po wojnie służył w II Korpusie Polskim gen. Władysława Andresa we Włoszech. Wrócił do Polski i został aresztowany w maju 1947 r. przez funkcjonariuszy UB. Po okrutnym śledztwie, które przeszedł w więzieniu na Mokotowie, w okresie terroru stalinowskiego odbył się Jego proces i jako rzekomego agenta obcego wywiadu skazano go na karę śmierci. Zbrodniczy wyrok wykonano 25 maja 1948 r.
Obecnie powojenny raport Pileckiego z 1945 r. został przetłumaczony na język angielski i opublikowany w Stanach Zjednoczonych. Tekst raportu bohaterskiego rotmistrza został poprzedzony wstępem Normana Daviesa, znanego historyka angielskiego, mieszkającego na stałe w Polsce.
Słowem wprowadzającym wspomniany raport opatrzył rabin Michael Schudrich, który od grudnia 2004 r. pełni funkcję naczelnego rabina Polski. Jest on obywatelem Stanów Zjednoczonych i naszego Kraju oraz znanym uczestnikiem dialogu polsko-żydowskiego i chrześcijańsko-żydowskiego.
Z kolei notę tłumacza napisał Jarek Garliński, który przełożył tekst raportu Pileckiego na język angielski. Tłumacz ten, mieszkający w USA, jest synem nieżyjącego już dr. Józefa Garlińskiego, oficera AK i więźnia KL Auschwitz, autora głośnej książki „Oświęcim walczący”. Wspomniana książka, przetłumaczona również na język angielski i francuski, była wielokrotnie wznawiana.
Wydana co dopiero publikacja, w przekładzie Jarka Garlińskiego, zatytułowana „The Auschwitz Volunteer: Beyond Bravery by Captain Witold Pilecki (Auschwitz Prisoner No. 4859)” – jest bogato ilustrowana i liczy ponad 400 stron.
Adam Cyra
Oświęcim, dnia 11 czerwca 2012 r.
Dobrze, że są takie inicjatywy – publikacje.