Czerwone łuny nad Wołyniem

W dniu 14 września 2024 r. w Molestowicach koło Niemodlina na Opolszczyźnie odbyła się uroczystość odsłonięcia tablicy upamiętniającej por. Henryka Cybulskiego, wojskowego komendanta polskiej samoobrony w Przebrażu na Wołyniu w latach 1943-1944. Mimo niepomyślnych warunków pogodowych, m.in. żołnierze 10. Opolskiej Brygady Logistycznej uczestniczyli w tej ważnej uroczystości. Przed laty byłem zafascynowany lekturą jego wspomnień, zatytułowanych …

Z Oświęcimia do Hiroszimy

Pięćdziesiąt dwa lata temu, 14 kwietnia 1972 roku, została otwarta w Tokio wystawa o tematyce Auschwitz. Jej organizatorem ze strony polskiej było Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu i Międzynarodowy Komitet Oświęcimski, a ze strony japońskiej Polsko-Hiroszimskie Towarzystwo Kulturalne oraz Komitet Auschwitz-Hiroszima. Przez cały tydzień jej trwania zwiedziło ją w Tokio 35 tysięcy osób, jednym ze zwiedzających …

Więźniowie Auschwitz w Powstaniu Warszawskim

W osiemdziesiątą rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego w dniu 1 sierpnia 1944 r. warto przypomnieć, że uczestniczyło w nim kilkunastu więźniów KL Auschwitz, którzy byli uciekinierami z tego obozu lub wcześniej zostali z niego zwolnieni przez władze obozowe SS. Jednym z nich był Wincenty Gawron, który urodził się w Starej Wsi koło Limanowej 28 stycznia 1908 …

Odeszła na Wieczną Wartę

Stefania Kozioł urodziła się 2 października 1943 r. w Sosnowcu. Przez wiele lat mieszkała w Mysłowicach. Była emerytowaną nauczycielką matematyki. Od 1986 r. działała w Towarzystwie Opieki na Oświęcimiem – Pamięć o Auschwitz-Birkenau, organizacji powołanej w 1983 r. przez byłych więźniów KL Auschwitz. W 2006 r. została jej Prezesem, pełniąc tę funkcję przez jedną kadencję …

Geneza powstania Organizacji Wojskowej w KL Auschwitz

Witold Pilecki, o którego obecnie toczy się spór w Muzeum Historii II Wojny Światowej w Gdańsku, dobrowolnie został uwięziony w KL Auschwitz. Zorganizował tam konspirację wojskową i przez prawie trzy lata informował Komendę Główną ZWZ/AK    o sytuacji w obozie. Po ucieczce z niego organizował tajną organizację NIE (Niepodległość) na wypadek sowieckiej okupacji, walczył w Powstaniu …

Lekarz z getta żydowskiego w Olkuszu

Doktor Marian Głuszecki (Auerhahn) pochodził z Cebrowa koło Tarnopola, gdzie urodził się w rodzinie żydowskiej 26 listopada 1900 r. Rodzice Karoline (z d. Fuchs) i Herman (z zawodu kupiec) zamieszkali później we Lwowie przy ulicy Łyczakowskiej. Podczas pierwszej wojny światowej młody Marian uczęszczał do gimnazjum w Wiedniu i stąd jego biegła znajomość języka niemieckiego. Od …

Pamięć o Żydach olkuskich trwa

Od kilku lat na terenie dawnego KL Auschwitz II-Birkenau w miejscu, gdzie znajdował się tzw. „Czerwony domek”, w którym niemieccy naziści masowo zabijali ludzi gazem – upamiętniono po raz kolejny olkuskich Żydów, zamordowanych w tym miejscu osiemdziesiąt dwa lata temu. Uroczystość odbyła się 11 czerwca, czyli tuż przed obchodami Narodowego Dnia Pamięci o Polakach, których …

Więzień Auschwitz i UB

W dniu 14 czerwca 1940 r. Niemcy skierowali z więzienia w Tarnowie do KL do Auschwitz pierwszy masowy transport polskich więźniów politycznych. Do nowo powstałego obozu koncentracyjnego trafiło 728 Polaków, m.in. członkowie niepodległościowej konspiracji oraz aresztowani w obławach i łapankach. Jednym z nich był Jan Pierzchała, który urodził się 15 maja 1921 r. w Krakowie. …

Dzięki Polakom alianci mogli lądować w Normandii

Osiemdziesiąt lat temu  nastąpiło lądowanie w Normandii. Była to największa pod względem użytych sił i środków operacja desantowa w historii wojen. Miała na celu otwarcie w zachodniej Europie tzw. drugiego frontu w europejskim teatrze działań II wojny światowej. Operacja została przeprowadzona we wtorek 6 czerwca 1944 roku pod dowództwem gen. Eisenhowera, a trzon sił inwazyjnych …

Józef Wojtyga – zginął 19 lipca 1943 r.

W dniu 19 lipca 1943 roku w obozie Auschwitz wybudowano zbiorową szubienicę z przygotowanymi wcześniej pętlami, na której stracono dwunastu więźniów z komanda mierników. O tym tragicznym wydarzeniu pamięta Maria Serafińska-Domańska z Nowego Wiśnicza, córka Ludmiły i Tomasza Serafińskich, która kilka dni temu odwiedziła miejsce egzekucji jej wujka Józefa Wojtygi (nr obozowy 24740). Jej dziadek …